İntihal Oranı Düşürme

İNTİHAL NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

İntihal; tez, makale, bildiri, kitap, ödev, sunum gibi akademik çalışmalardaki yazılar için ciddi etik ve yasal sorunlar yaratabilen önemli bir konudur. Öyle ki, tespit edildiğinde bir anda tüm akademik kariyerinizi ve itibarınızı tehlikeye atabilecektir zira, bilhassa günümüzde sosyal medyada kaynak göstermeden yapılan akademik alıntılar yani intihal hırsızlık gibi görülmekte ağır eleştiri almakta ve kısa zamanda herkes bundan haberdar olmaktadır. Bu rehber niteliğindeki yazımda, intihal oranı nasıl düşürülür sorusunun cevabını bulabilirsiniz. Ayrıca, intihalin düşürülmesiyle birlikte yazım kalitesinin nasıl artacağına dair yöntemleri de açıklıyorum. Bu yazımda, alıntılarda doğru kaynak gösterimi, yeniden yazım yani paraphrase teknikleri, benzerlik analizi yapan araçların nasıl kullanılacağı metin içeriğinin nasıl zenginleştirilebileceğine yönelik teknik ve taktiklerden de bahsedeceğim. Bu yöntemleri kullanarak çalışmalarınızdaki metinleri daha profesyonel hale getirebilir ve içeriğinin özgünlüğünü artırabilirsiniz.

İçindekiler

1. İntihal Nasıl Düşürülür?

1.1. İntihal Nedir?

1.2. İntihal Oranı Kaç Olmalı?

1.2. İntihal Oranı Düşürme: Teknik ve Taktikler

1.3. Turnitin Benzerlik Raporu Nedir ve Nasıl Alınır?

1.4. Turnitin Benzerlik Oranı Nasıl Düşürülür?

1.5. İntihal Düşürmeye Yönelik Sıkça Sorulan Sorular

İntihal akademik anlamıyla akademik hırsızlık demektir, yani kaynağı ya da referansı göstermeden bir metni aynen birebir alıntılamaktır. Benzerlik ya da intihal oranı ise bundan daha geniş bir kavram olup kaynak metinde referans verilmiş olsa bile ya da ufak değişiklikler yapılmış olsa bile metinlerin belli bir oranda birbirine benzer olmasını ifade etmektedir. Akademik çalışmalarınızda intihal oranının yüksek olması, akademik camiada ve profesyonel yaşamanızda çok ciddi bir sorundur bu nedenle yazarlar için de sürekli bir endişe kaynağı olmalıdır. Bu nedenle, tüm akademik çalışmalar hazırlanırken ve bittikten sonra intihal tespit programlarıyla intihal oranı kontrol edilerek intihali azaltmaya odaklanılmalıdır. İntihal nasıl düşürülür konusu kafanızı kurcalıyorsa size aşağıda bu konuda kendi deneyimlerim doğrultusunda bazı ipuçlarını sunacağım.

1- Kaynakların Yönergelere Uygun Şekilde Gösterilmesi

Akademik çalışmalarınızda başka bir yazardan aldığınız herhangi bir cümle için mutlaka atıf yapmanız gerekir. Zaten bunu yapmamak ciddi bir akademik etik ihlali hatta suçtur. Yönergelerde bunun nasıl yapılacağı belirtilir çoğu zaman APA formatında paragrafın sonunda belirtilir ya da dipnotla gösterilir. Bu durum, ayrıca çalışmanızın güvenilirliğini artırdığı gibi kaynak sayısının çok olması konuda derin bir literatür çalışma yaptığınız anlamına gelecek ve çalışmanın kalitesini ve profesyonelliğini artıracaktır. Birebir yapılan alıntılar genellikle çift tırnak içinde ve italik harflerle bir punto küçük yazılarak gösterilir. Bu durum intihali teknik anlamıyla engellese de, danışmanlar çoğu zaman bu çift tırnak alıntılarını Turnitin programında exclude yapmadıkları için benzerlik oranının azalmasına herhangi bir etki yapmaktadır.

2- Yeniden Yazım Yapmak yani Paraphrase Tekniklerini Kullanmak

Bir cümleyi kendinizin yeniden yazması yazıyı büyük ihtimalle orijinal hale getirecektir. Bununla birlikte bazı kelimelerin benzer olması da Turnitin sistemine takılarak benzerlik oranının yüksek çıkmasına neden olabilir. "Bunun önüne geçmek için mümkün olduğu kadar cümle yapısını değiştiriyoruz ve eş anlamlı kelimeleri kullanıyoruz". Mesela basit bir örnek olarak yukarıdaki cümleyi yeniden yazalım. "Mümkün olduğunca cümle yapısını değiştirerek ve eş anlamlı kelimeler kullanarak bunun önüne geçebiliriz". Burada cümle yapısını değiştirip orijinal hale getirmiş olduk ayrıca "kelimeler" yerine "sözcükler" de diyebiliriz. Aynı anlama gelecek terimler kullanılabilir; ancak, dikkat edilmesi gereken, literatürde geçen terimleri mümkün olduğu kadar değiştirmemek ve TDK'ya göre gramer kurallarına mutlaka riayet etmektir. Yazılarınızda mutlaka Word'un gramer kontrolü açık olmalıdır.

3- Benzer Metinleri Silmek ve Kısaltmalar Kullanmak

Deneyimlerimden gördüğüm kadarıyla, tez ve makalelerde aynı cümlelerin, aynı tanımların çok fazla geçmesi intihal oranının yükselmesine neden oluyor. Tezlerin başında ortasında ve sonunda sürekli aynı tekrarların yapılması zaten tezin kalitesini de düşürmektedir. Bu nedenle tavsiyem, çalışmanın başından sonuna iyice okunarak gereksiz metinlerin çıkarılmasıdır. Ayrıca çok geçen sözcük öbeklerinin yerine kısaltmalar kullanılması da benzerlik oranını düşürmede yardımcı olmaktadır. 

4- Güncel Verilerin Kullanılması 

Turnitin sisteminde, kullandığınız bir kaynak bütün olarak da analiz edilmekte ve onunla çakışan kelimeler benzerliğe sokulmaktadır. Geçmiş yıllara ait bir makaledeki rakamsal verileri kullanmak yerine son yıllardaki verileri kullanmak hem çalışmanızın kalitesini artıracak hem de benzerlik oranınızın düşmesinde etkili olacaktır.

5- Yeni Orijinal Metin Eklenmesi

Yukarıda anlattığım tekniklerle Turnitin benzerlik oranınızı %20'nin altına indirebilirsiniz. Bununla birlikte, tüm çabalarınıza rağmen oran düşmediyse yeni orijinal metin eklemeniz gerekecektir. Orijinal kelime sayısının artmasıyla intihal oranınız düşecektir.

İntihal Oranı Nedir?

İntihal oranını düşürmek için, intihal oranı kavramını iyi anlamak özgün bir akademik çalışma hazırlamanızda oldukça etkili olacaktır. İntihal oranı, akademik bir dökümandaki metinlerin başka bir kaynakla olan (atıf yapılmış ya da yapılmamış olması farketmez) benzerliklerini ölçen ve değerlendiren bir orandır. Bu oranın hesaplanmasındaki amaç direkt kopyalamanın önüne geçmek ve entelektüel emek harcanmasını sağlamaktır. Çalışmanın özgünlüğü arttıkça bu oran da düşecektir. Bu oran bir yüzde cinsinden ifade edilmektedir ve benzer kelime sayısının çalışmadaki toplam kelime sayısına bölünmesiyle hesaplanmaktadır. İntihal oranının yüksek olması, çalışmanın özgünlüğünün düşük olduğunu, yazılan metinde çok fazla kopya olduğunu ve entelektüel emek harcanmadığını göstermektedir.

İntihal Oranı Nasıl Hesaplanır?

İntihal oranı, Turnitin gibi benzerlik analizi yapan araçlar ya da programlar kullanılarak hesaplanmaktadır. Akademik camiada en çok kullanılan sistem Turnitin'dir. Bu sistemde şimdiye kadar yazılmış tüm akademik çalışmalar ve İnternet yazılar kaydedilmiştir. Sisteme yüklediğiniz metin bu sistemde taranır ve arşivle karşılaştırılarak benzerlik oranı tespit edilir. Benzerlik analizi sonucunda, metindeki benzer kelime sayısı toplam kelime sayısına bölünerek bir yüzde oranı tespit edilir. Akademik çalışmaların kabul edilmesi için genellikle bu oranın %20'nin altında olması istenir. Fakat bazı enstitüler, %25-30 aralığındaki oranlara da izin verebilmektedir.

İntihal Oranını Düşürmek Neden Önemlidir?

1. Etik Standartlara ve Yönergelere Uymak: 

• Akademik çalışmaların geçer not alması ve kabul edilmesi için yönergelere ve etik standartlara riayet edilerek yazılması şarttır. Akademik çalışmalarda içerik kadar biçim de önemlidir. Ayrıca, başka yazarların emeğine saygı gösterilmesi, entelektüel emek verilerek orijinal bir çalışma yapılması etik kuralların başında gelmektedir. Bunun hukuki ve yasal sorumluluğu tamamen çalışma sahibine aittir.

   2. Akademik ve Profesyonel Kariyer ve İtibarı Korumak

• Çalışmanızın özgün olması, başka çalışmaların da size atıf yapmasını sağladığı için akademik itibarınız ve kariyeriniz için kritik önemdedir. Ne kadar çok atıf alırsanız ve özgün makale yazarsanız akademik kariyer basamaklarını hızlı bir şekilde tırmanırsınız. Bunun tersine, başka bir çalışma metnini kaynak göstermeden kullanırsanız akademik itibarınız geri dönüşü olmayacak şekilde sarsılacaktır.

Sonuç olarak intihal oranı nedir?

Özetlemek gerekirse, intihal oranı yazılı içerik metinlerinin özgünlüğünü ölçen bir metrik ya da yüzde oranıdır. Bu oranın genel olarak %20'nin altında olması beklenir. Bu oranı mümkün olduğu kadar düşürmek, hem etik standartlara uygunluğunu korumak hem akademik itibar ve kariyerinizi yükseltmek, hem de yasal sorumluluklardan kaçınmak açısından kritik önemdedir. Bu nedenle, tez veya makale hazırlama süreçlerinde mutlaka benzerlik analizi araçlarından yaralanmanız gerekmektedir.

Turnitin Raporu Nedir?

Yukarıda açıkladığım intihal oranının belirlenmesinde akademik camiada yaygın kabul gören benzerlik ölçüm aracı Turnitin'dir. Bu sistem şahısların ücretli kullanımına açık değildir, sadece profesyonel eğitim kurumları ve akademik kuruluşlar tarafından yıllık üyelik şeklinde satın alınabilir. Bu sisteme üye kuruluşların tarattığı her belge (non-repository olarak taratılmadıysa) sisteme kaydedilmektedir. Ayrıca şimdiye kadar yazılmış tüm Internet içerikleri (Internet'te şu an olmasa da) de sistemde kayıtlıdır. Sizin yüklediğiniz çalışmanız da bu kayıtlı içerikle karşılaştırılarak benzer metinler ve alıntılar tespit edilmekte ve bir yüzde oranı hesaplanmaktadır. Bu işlem sonucunda bir rapor alınır, raporda benzer ifadeler boyalı renklerle gösterilir. Raporun sonunda da hangi kaynaktan ne kadar alındığını gösteren bir liste bulunmaktadır. Bu rapor sayesinde benzerlik oranı azaltılarak çalışmaların özgün seviyesini artırabiliriz. Benim tavsiyem, eğer çok fazla doğrudan alıntı yaptıysanız hocanıza göstermeden önce başka bir yerden intihali kontrol etmeniz zira bu oran çok yüksek çıktığında danışmanlar düzeltmenize fırsat vermeden direkt bırakabilir.

Turnitin Raporu Nasıl Alınır?

Kayıtlı olduğunuz enstitü veya danışmanınızın açtığı hesaptan belgenizi yükleyerek Turnitin raporunu alabilirsiniz. E-mail ile kayıt olduktan sonra size verilen şifreyle Turnitin platformuna giriş yapabilirsiniz. Oturum açtıktan sonra class yani sınıf bölümüne girip orada dosyayı yükledikten 5-10 dakika sonra Turnitin raporunu alabilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken raporu non-repository olarak almanız yoksa bir daha ki yüklemenizde benzerlik %100 çıkacaktır. Ayrıca çift tırnak alıntıları ve kaynakçayı ayarlardan" exclude" yapmanızı tavsiye ederim.

Turnitin benzerlik oranı %20'nin üstünde çıktıysa yukarıda açıkladığım yöntemleri kullanarak bu oranın altına düşürüp danışmanınıza çalışmayı öyle teslim ediniz. 

İntihalle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Bu kısımda son olarak bana intihal düşürme konusunda sıklıkla sorulan sorulara cevap vermeye çalışacağım.

Kaynakça Kısmı veya Dipnotlar İntihal Oranına Dahil Edilir mi?

Tez, makale ve ödev gibi akademik çalışmalarda çok sayıda kaynakça ve referans kullanılmaktadır. Bunlar kesinlikle Turnitin sisteminde "exclude" yapılır yani hariç bırakılır tüm yönergelerde bu şekildedir. Dipnotlar konusunda ise, aslında çoğu yönergede dipnotlar çıkarılarak Turnitin sistemine sokulması kabul edilmektedir ancak bazen danışmanların dipnotları da dahil ettiğini görüyorum. Bu nedenle dipnot konusunu danışmanınıza sormanızı tavsiye ederim.

Yüzde Kaç İntihal Oranı Kabul Edilir?

Yukarıda değindiğim gibi Türkiye'de YÖK tarafından Turnitin raporu alınması şart koşulmuştur. Genel kabul gören oranın %20 altında olmasıdır. Bununla birlikte, hukuk ve edebiyat tezleri gibi çift tırnak alıntılarının çok kullanıldığı bazı bölümlerde %25-30 gibi oranların da kabul edildiği görülmektedir. Tez ve makalelerde intihal oranları yönergelerde belirtilen oranlardan yüksek çıkarsa bu durum tezin reddedilmesine neden olabilir. Bununla birlikte danışmanlar çoğu zaman revizyon yapılıp tekrar gönderilmesini kabul etmektedir.

İntihalin Yaptırımı Nedir?

Yüksek intihal oranları tez veya ödevin başarısızlıkla sonuçlanmasına hatta disiplin işlemleri ve okuldan ihraca kadar çok ciddi sonuçlara neden olabilmektedir.

Çift Tırnak Alıntıları İntihale Girer mi?

Bazı öğrenciler metinleri tırnak içine alarak intihali düşürmeye çalışmaktadır. Bunu kesinlikle tavsiye etmiyorum, çünkü artık danışmanlar çoğu zaman Turnitin ayarlarında çift tırnak alıntıları "exlude" yapmamaktadırlar. Bununla birlikte danışmana danışılarak bazı istisnalar kabul edilebilir ve müsamaha gösterilebilir.

ChatGPT ya da Grok İntihale Girer mi?

Bana en çok sorulan sorulardan biri de, yapay zekayla yazılan ya da çevrilen metinlerin intihale girip girmeyeceği konusunda olmaktadır. Buna kısaca hayır diyebilirim. Yapay zeka orijinal yazı hazırlamaktadır ve intihal vermemektedir, intihal oranını  çoğu zaman %1'lerde göstermektedir. Bununla birlikte benzer bir yazı başka bir çalışmada kullanıldıysa intihal olabilir. Turnitin İngilizce metinlerde yapay zeka tespiti yaptığını iddia etmektedir. İngilizce çevirilerde bunu kontrol edebilmektedir. Türkçe yazılarda henüz yapay zeka tespit sistemi yoktur. Yapay zekada bazı örüntüler kullanılması ve doğru kaynak gösterilmemesi nedeniyle danışmanlar bunu fark edebilir. Bununla birlikte internetteki yapay zeka tespit programlarını pek güvenilir bulmuyorum. Örneğin, justdone sitesini denedim orijinal yazılmış bir yazıyı bile %90 yapay zekayla gösterilmiş şeklinde sonuç çıkartabiliyor. Bu site yerine başka sitelerden kontrol etmenizi tavsiye ederim.

İntihal Oranını Düşürmek ya da intihale takılmamak için Ne Yapmalı? 

Eğer bir yazıyı tamamen kendi cümlelerinizle yazarsanız intihal oranı yüzde 0-1 aralığında çıkacaktır. Akademik yazılarda mutlaka bir kaynaktan yararlanmak gerektiğinden cümleleri değiştirerek yazınız. Cümle yapısını değiştirip eş anlamlı kelimeler de kullanırsanız alıntı oranı %20'nin altına gelecektir. Alıntı oranını düşürmek için kısaltmalar kullanabilirsiniz. Güncel verileri kullanmak da faydalı olacaktır. Tezinizde kendi anket verilerinizle kendi bulgularınızı kullanmak alıntı oranını düşürecektir.